podtrzymać się
  • ku / dla pokrzepienia serc

    13.04.2024
    13.04.2024

    Dzień dobry.

    Skąd wzięło się sformułowanie „ku pokrzepieniu serc”? Czy poprawne jest jego użycie, czy jednak powinno się cytować oryginał „dla pokrzepienia serc”?

    Dziękuję

    Grażyna

  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • Meczów, tuszów
    9.10.2018
    9.10.2018
    Witam serdecznie,
    na wstępie bardzo Państwu dziękuję za zaangażowanie w podtrzymanie poprawności słowa polskiego, wspaniale móc odwiedzić serwis, który jest rzetelny i co do którego nie mam najmniejszych wątpliwości w kwestii wiarygodności. Pytanie następujące: skoro mecz odmienia się (o zgrozo) jako tych meczów, to czy tusz (do rzęs) odmienia się jako tych tuszów? Lepiej brzmi tuszy do rzęs, ale tuszy kojarzy się raczej z tej tuszy (w sensie gabarytów, dla przykładu ktoś jest przy tuszy).
  • około
    22.12.2011
    22.12.2011
    Szanowni Państwo,
    czy zawsze należy rezygnować z około, kiedy następuje po nim rzeczownik w innym przypadku niż dopełniacz (i niedający się postawić w dopełniaczu) – nawet wtedy, gdy tekst jest specjalistyczny? Teksty specjalistyczne są z reguły rozbudowane, a dodatkowe używanie terminu mniej więcej wydłuża je jeszcze bardziej:) Czy w tym względzie można pójść za uzusem i przejrzystością tekstu?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Elżbieta
  • Prawda? – Prawda.
    12.04.2007
    12.04.2007
    Jeśli rozmawiają lub piszą do siebie osoby A i B i jeśli A powie lub napisze coś, co jest oczywiste, kończąc swoją wypowiedź słowem prawda?, to czy odpowiedź jednym słowem Prawda jest w takiej sytuacji prawidłowa? Na przykład:
    A: — Hak nie piszę się przez ch, prawda?
    B: — Prawda
    Czy odpowiedź jednym słowem Prawda jest wystarczająca, żeby było poprawnie?
    Pozdrawiam
  • spory rodzinne
    14.06.2015
    14.06.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o zabranie głosu w naszym rodzinnym sporze i wskazanie poprawnego wariantu: „Cokolwiek byś zrobił / czegokolwiek byś nie zrobił, zawsze będziesz żałował”.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie!
  • niedawno temu
    12.02.2012
    12.02.2012
    Wielu przedstawicieli starszego pokolenia konsekwentnie posługuje się wyrażeniem niedawno temu zamiast dominującego współcześnie niedawno (por. np. zdanie W. Szymborskiej z odczytu noblowskiego: „A jeszcze tak niedawno temu, w pierwszych dziesięcioleciach naszego wieku, poeci lubili szokować wymyślnym strojem i ekscentrycznym zachowaniem”). Czy Państwa zdaniem wspomniany zwyczaj językowy wart jest podtrzymania?
  • rakija – rakij czy rakiji?
    1.06.2006
    1.06.2006
    Czy słowa takie jak rakija, dungija i inne na -ija można odmieniać w dopełniaczu liczby mnogiej rakij, dungij itp.? Mam na myśli archaiczny czy podniosły sposób odmiany (racjaracyj, maniamanij). W SJP Szymczaka przy słowie galabija dla dopełniacza liczby mnogiej podane są oboczne zakończenia -bii (-bij).
    U Szymczaka mamy też przy słowach wakacje, brawerie, torsje i ekonomie oboczne odmiany wakacyj, braweryj itp. Czy taka odmiana jest zasadna, skoro słowa te występują jedynie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam.
  • Podniecać ogień 

    1.10.2020
    1.10.2020

    Szanowni Państwo,

    ostatnio będąc na mazurach z rodziną użyłem wyrażenia  podniecać ogień, mając na myśli że trzeba dorzucić drewna do ogniska żeby je podtrzymać. Rodzina była zaskoczona tą formą. 

    Czy takie wyrażenie istnieje  i czy poprawnie go użyłem?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego